Sabti 16- Nov-2024 {HMC} Itoobiya ayaa ku dhawaaqday in dadaalkeeda lagu wiiqayo AS ay u sii wadi doonto si kasta oo suurtagal ah si loo hubiyo in kooxdu aysan khatar ku ahayn amniga qaranka iyo in “guulaha la gaaray ilaa hadda aan laga soo laaban.”
Warbixin kooban oo toddobaadle ah ayaa danjire Nebiat Getachew, afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Itoobiya, wuxuu kaga hadlay doorka muhiimka ah ee Itoobiya ee dhimista khatarta AS ee gobolka.
“Al-Shabaab waxay weli walaac ku yihiin amniga qarankeena, dadaallada looga hortagayana waa ay sii socon doonaan xaalad walba, si looga hortago inay mar kale khatar noqdaan ama ay dib usoo laba kacleeyaan,” ayuu yiri afhayeenka.
Nebiat waxa kale oo uu xusay in maadaama ay Itoobiya iyo Soomaaliya yihiin deris “aan kala maarmin”, ay Itoobiya sii wadi doonto fulinta aragtideeda istiraatiijiyadeed si ay u “xoojiso is-dhexgalka gobolka ee mustaqbalka fog”.
Hadalka ka soo baxay Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Itoobiya ayaa daba socda war uu Sabtidii hore soo saaray Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Cabdulqaadir Maxamed Nuur, kaasi oo shaaciyey in Itoobiya aysan ka qeyb qaadan doonin howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) ee soo socda, ee la qorsheeyay inuu bilowdo Janaayo 2025.
Hadallo laga sii daayey Telefishanka dawladda, ayuu wasiir Cabdulqaadir ku dooday in heshiiskii dhawaan ay Itoobiya la gashay Somaliland uu wax u dhimayo “madax-banaanida iyo midnimada qaranka Soomaaliya”.
Midowga Afrika ayaa howlgalkiisa nabad ilaalinta ah ka billaabay Soomaaliya sanadkii 2007-dii, isagoo u diray ciidamo si ay u taageeraan halganka ay Soomaaliya kula jirto al-Shabaab.
Ayada oo markii hore loo yaqaanay AMISOM kadibna loo bixiyay ATMIS, howlgalka ayaa lagu wadaa in lasoo gaba-gabeeyo bisha December 2024. AUSSOM waxaa loogu talagalay in ay sii waddo taageerada Midowga Afrika ee Soomaaliya illaa 2028, laguna billaabo ku dhawaad 12,000 oo askari.
Xiriirka diblomaasiyadeed ee Itoobiya iyo Soomaaliya ayaa xumaaday ka dib markii ay 1-dii Janaayo 2024 ay heshiis is-afgarad ah kala saxiixdeen Itoobiya iyo Somaliland.
Is-afgaradku ayaa ujeedadiisu tahay in Itoobiya loo fududeeyo helitaanka bad, taas beddelkeedna ay aqoonsato Somaliland. Hase yeeshee, is-afgaradkaas oo qorshuhu ahaa in heshiis rasmi ah loogu beddelo saddex bil gudahood, ayaa ku dhowaad sanad kadib weli halkiisa taagan.
