Arbaco 29, Jan 2025 {HMC} Laanta yar balse saamaynta leh ee kooxda argagixisada Daacish ee Soomaaliya ayaa sii xoogaysanaysa, arrintaas oo qayb ahaan ay sabab u tahay, sida Qaramada Midoobe ay ku tilmaantay, “qulqulka dagaalyahannada shisheeye.”
Warbixin cusub oo toddobaadkan ay soo saartay Kooxda La-Socodka Cunaqabataynta ee Qaramada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya ayaa ka digtay in dagaalyahanno, oo ay ku jiraan qaar ka yimid dalalka Bariga Dhexe, ay gacan ka geysteen in laanta Daacish ee Soomaaliya, oo sidoo kale loo yaqaanno IS-Somalia, ay tiradoodu laba laabanto, iyagoo hadda gaaraya inta u dhaxaysa 600 iyo 700 oo dagaalyahan.
“Dagaalyahannada shisheeyaha waxay Puntland [Soomaaliya] soo galeen iyagoo isticmaalaya marinno badeed iyo kuwo dhulka ah,” sida lagu sheegay warbixinta oo ku salaysan qiyaasaha sirdoonka ee dalalka xubnaha ka ah Qaramada Midoobay.
Dagaalyahannada shisheeyaha “waxay ballaariyeen oo ay kobciyeen awoodda kooxda,” ayaa lagu yiri warbixinta, iyagoo xoojinaya joogitaanka Daacish ee gobolka Puntland ee Soomaaliya, isla markaana gacan ka geysanaya inay dhul ka qabsadaan kooxda ay xafiiltamaan ee al-Qaacida xiriirka la leh ee al-Shabaab.
Ilaha sirdoonku waxay horumarka Daacishta Soomaaliya, gaar ahaan buuraha Cal Miskaad ee Puntland, ku tilmaameen “isbeddel laxaad leh,” iyagoo u sababeeyey dagaalyahannada shisheeyaha isbeddelka ku yimid awoodda Daacishta Soomaaliya.
Warbixinta Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in dagaalyahannada shisheeyaha ee Daacish ay ka yimaadeen ugu yaraan lix dal oo kala ah: Suuriya, Yemen, Itoobiya, Suudaan, Marrocco, iyo Tanzania.
Waxay sidoo kale sheegtay in qaar ka mid ah dagaalyahannada shisheeyaha ee la qabtay ay sheegeen inay la shaqeynayeen tababarayaal ka yimid qaybo ka mid ah Bariga Dhexe.
Warbixintan cusub ayaa sii xoojinaysa digniino hore oo ka soo baxay saraakiisha Mareykanka iyo Soomaaliya, oo uu ku jiro taliyaha Taliska Ciidanka Mareykanka ee Afrika, kaasoo bishii hore u sheegay VOA in Daacishta Soomaaliya ay “laba laabantay” sanadkii la soo dhaafay.
Saraakiisha Soomaaliya ayaa iyaguna ka digay boqollaal dagaalyahanno shisheeye ah oo u soo qulqulaya Soomaaliya si ay ugu biiraan safafka Daacish.
“Warbixintan ku saabsan qulqulka dagaalyahannada argagixisada shisheeyaha ee Afrika waa mid walaac leh,” ayuu yiri Austin Doctor, oo ah agaasimaha hindisayaasha cilmi-baarista la-dagaallanka argagixisada ee Xarunta Qaranka ee Hal-abuurka, Tiknoolajiyadda, iyo Waxbarashada La-dagaallanka Argagixisada.
Iyadoo qulqulka dagaalyahannada shisheeyaha ee Soomaaliya uu aad uga yar yahay tobanaan kun oo dagaalyahanno ah oo u soo qulqulay inay ku biiraan Daacish ee Suuriya iyo Ciraaq intii lagu jiray xilligii ugu sarreeyay ee kooxda argagixisada ay sheegatay khilaafada, Doctor ayaa sheegay in isbeddelkani uu u badan yahay inuu sii socdo.
