Khamiis , 23,Jan,2025 {HMC} — Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa Arbacadii dib ugu calaameeyey dhaqdhaqaaqa Xuutiyiinta Yemen, oo si rasmi ah loogu yaqaanno Ansaarullaah, “urur argagixiso shisheeye”, sida uu sheegay Aqalka Cad.
Tallaabadan ayaa horseedi doonta cunaqabatayn dhaqaale oo ka adag tii maamulka Biden uu saaray kooxda xulafada la ah Iiraan, taas oo jawaab u ah weerarada ay uga geystaan maraakiibta ganacsiga ee Badda Cas iyo kuwa dagaalka Mareykanka ee ilaalinaya marin-biyoodka muhiimka ah.
Dadka taageersan tallaabadan ayaa sheegaya inay ahayd mid lagama maarmaan ah, inkastoo khubaro qaarkood ay sheegayaan inay saameyn ku yeelan karto cid kasta oo loo arko inay caawinayso Xuutiyiinta, oo ay ku jiraan qaar ka mid ah hay’adaha gargaarka.
“Hawlgallada Xuutiyiintu waxay halis gelinayaan amniga dadka rayidka ah iyo shaqaalaha Mareykanka ee Bariga Dhexe, badbaadada saaxiibadeena gobolka ee ugu dhow, iyo xasilloonida ganacsiga badda ee caalamiga ah,” ayaa lagu yiri bayaan ka soo baxay Aqalka Cad.
Xuutiyiinta, oo gacanta ku haya inta badan Yemen, ayaa fuliyay in ka badan 100 weerar oo ka dhan ah maraakiibta maraya Badda Cas tan iyo bishii November 2023, iyagoo sheegaya inay garab taagan yihiin Falastiiniyiinta dagaalka kula jira Israel.
Waxay quusiyeen laba markab, waxay qabsadeen mid kale, waxayna dileen ugu yaraan afar badmaaxe.
Weerarada ayaa carqaladeeyay maraakiibta caalamiga ah, taasoo ku qasabtay shirkadaha inay maraan waddo dheer oo qaali ah oo ku wareegsan koonfurta Afrika muddo ka badan hal sano.
Kooxdu waxay bartilmaameedsatay koonfurta Badda Cas iyo Gacanka Cadmeed, kuwaas oo isku xira marin-biyoodka ciriiriga ah ee Bab al-Mandab, oo ah marin muhiim ah oo u dhexeeya Geeska Afrika iyo Bariga Dhexe.
Xilligii maamulka Biden, militariga Mareykanka wuxuu isku dayey inuu ka hortago weerarada Xuutiyiinta si loo ilaaliyo isu socodka ganacsiga, waxayna qaadeen weeraro marmar ah si loo yareeyo awoodda militariga Xuutiyiinta. Laakiin ma aysan bartilmaameedsan hoggaanka kooxda.
Bilowgii xilkiisa madaxtinimo ee 2021, Joe Biden wuxuu ka laabtay calaameyntii argagixisada ee Trump si wax looga qabto walaacyada dhanka bani’aadannimada ee ka jira Yemen.
Kadib weerarada Badda Cas, Biden ayaa sannadkii hore wuxuu kooxda ku calaameeyey “Urur Argagixiso oo Caalami ah”. Laakiin maamulkiisa ayaa dib u dhigay inuu u adeegsado magacaabista FTO oo ah mid ka culus.
Hay’adda samafalka ee British-ka ah ee Oxfam ayaa sheegtay in tallaabadani ay sii xumeyn doonto dhibaatada dadka rayidka ah ee Yemen, iyadoo carqaladeynaysa soo dejinta muhiimka ah ee cuntada, daawada, iyo shidaalka.
“Maamulka Trump wuu ogyahay cawaaqibyadan laakiin wuxuu doortay inuu hore u socdo, si kastaba ha ahaatee, wuxuuna qaadi doonaa mas’uuliyadda gaajada iyo cudurrada ka dhalan doona,” ayuu yiri agaasimaha nabadda iyo amniga ee Oxfam America, Scott Paul.
Maamulka Trump ayaa sheegay in Mareykanka uu la shaqeyn doono saaxiibada gobolka si loo tirtiro awoodaha Xuutiyiinta, loogana xayuubiyo kheyraadka “sidaasna loogu joojiyo weerarada ay ku hayaan shaqaalaha iyo dadka rayidka ah ee Mareykanka, saaxiibada Mareykanka, iyo maraakiibta Badda Cas.”
Calaameyntan ayaa sidoo kale horseedi doonta dib u eegis ballaaran oo lagu sameeyo la-hawlgalayaasha Qaramada Midoobay, ururada aan dawliga ahayn iyo qandaraaslayaasha ka howlgala Yemen, sida uu sheegay Aqalka Cad.
“Madaxweynuhu wuxuu farayaa USAID inay xiriirka u jarto hay’adaha lacagaha siiya Xuutiyiinta, ama kuwa ka soo horjeestay dadaallada caalamiga ah ee lagu xakameynayo Xuutiyiinta iyagoo iska indha tiraya argagixisada iyo xadgudubyada Xuutiyiinta,” ayaa lagu yiri bayaanka Aqalka Cad.
Xuutiyiinta ayaa maalmihii u dambeeyay waxay tilmaameen inay yaraynayaan weerarada Badda Cas ka dib heshiis xabad joojin ah oo marxalado badan leh oo dhexmaray Israa’iil iyo Xamaas.
Horraantii Arbacadii, kooxdu waxay sii daysay shaqaalihii markabka ganacsiga ee Galaxy Leader in ka badan hal sano ka dib markii ay qabsadeen markabkan sitay calanka Bahamas.
