Jimco 3, Jan 2025 {HMC} Sarkaal ka tirsan booliiska dalka Zambia oo sakhraansanaa ayaa xabsiga ka sii daayay 13 tuhmane si ay u tagaan oo ay ugu dabaaldegaan sanadka cusub, sida ay saraakiishu sheegeen.
Baare Titus Phiri, oo ka tirsan waaxda dambi baarista ayaa la xiray ka dib markii uu eedaysanayaasha ka sii daayay saldhiga Leonard Cheelo ee caasimadda Lusaka, ka hor inta uusan naftiisa u baxsan.
Markii dambe in la soo xiro waqti ma qaadan sabab la xiriira inuu cabsanaa.
13-ka maxbuus ee la sii daayay ayaa lagu eedeeyay dambiyo kala duwan oo ay ka mid yihiin weerarro, dhac iyo tuuganimo.
Dhammaantood hadda waa ay baxsadeen, waxaana la bilaabay baadi goob lagu doonayo in lagu soo xiro oo dib loogu celiyo xabsigii sida nasiibka ah ay kaga baxeen.
Afhayeenka booliiska Rae Hamoonga ayaa sheegay in Mr Phiri, “isaga oo ku sugan xaalad maankiisu doorsanyahay, uu xoog uga qaatay furihii jeelka mid ka mid ah booliska xabsiga oo lagu magacaabo ” Serah Banda habeenkii sanadka cusub.
“Intaa dabadeed, kormeeraha dambi-baarista Phiri ayaa furay qolalkii ragga iyo dumarku ku xirnaayeen wuxuuna faray tuhmanayaashii inay baxaan, isagoo u sheegay inay xor u yihiin inay u dabala degaan sannadka cusub,” ayuu yiri.
“15 ayay ahaayeen eedaysanayaasha xabsiga ku jiray, 13 ka mid ah waa ay baxsadeen, markii uu falka dhacay ka dib askarigii ayaa goobta ka baxsaday”.
Mr Phiri ayaan weli ka hadlin eedeymaha loo soo jeediyay.
Isaga oo ka falcelinaya dhacdadan, afhayeenkii hore ee madaxtooyada ahna qareen Dickson Jere ayaa Facebook ku soo qoray: “Waan ku qoslaa mar kasta oo aan sawiro dhacdadan – majaajillada ah! Laakiin waxaan xusuustay dhacdo la mid ah oo dhacday sanadkii 1997-dii.”
Habeenkii sannadka cusub ee 1997-dii, garsooraha maxkamadda sare ee lagu muransanaa Kabazo Chanda ayaa amar ku bixiyay in la sii daayo 53 tuhmane, kuwaas oo qaarkood boolisku u arkayay inay khatar yihiin.
Mr Chanda waxa uu aad uga carooday xiligaa in tuhmanayaasha la xiray muddo dheer oo ahayd 1992-dii, balse aan weli la horgeyn maxkamad muddo ku siman shan sanadood.
“Caddaaladu dib ayay u dhacday, ma cadaalad baa la diidaa,” ayuu yiri.
Arrintaan waxaa si maad ah uga falceliyay inta badabdadka reer Zambia oo la yaab ay ku noqotay tallaabada askarigaan uu qaaday iyo eedaysanayaasha ay u suurta gashay in ay jeelka ka baxsadaan.
Inta badan waxaa la maqlaa ama la arkaa marar dhif ah oo ay u suurta gasho maxaabiista in ay jeelka ka baxsadaan sida dhawaan ka dhacday dalka Mozambique kadib markii In ka badan 1,500 oo maxbuus ay jabsadeen xabsigii ay ku jireen, iyagoo ka faa’ideysanaya qalalaasaha siyaasadeed ee weli socda ee ka dhashay natiijada doorashadii lagu murmay sida ay booliisku sheegeen.
Sidoo kale dalka Suuriya markii dhawaan ay la wareegeen kooxaha Islaamiyiinta ah ee xukunka ka tuuray Asad madaxweynihii muddada talinayay, waxaa maxaabiistii u suurta gashay in la sii daayo, qaarkood lama filaan ayay ku ahayd oo way aamini waayeen in ay xor yihiin kadib markii loo sheegay in xabsiga ka baxaan.
Laakin dad badan ayaa aaminsan in maxaabiista ku baxda sida lama filaanka ah sida hadda kuwaan ninka cabsan uu sii daayay in dib loo qaban karo maadaama xog badan laga hayo qaarkood.
XIGASHO BBC
